Fingertip impuls oksimetri, COVID-19 agyrlygynyň möhüm görkezijisi bolan arterial ganda kislorodyň konsentrasiýasyna gözegçilik etmek üçin 1940-njy ýyllarda Millikan tarapyndan oýlanyp tapyldy.Yonker indi barmak ujunyň impuls oksimetriniň nähili işleýändigini düşündirýär?
Biologiki dokumanyň spektral siňdiriş aýratynlyklary: lightagtylyk biologiki dokumalara şöhlelenende, biologiki dokumanyň ýagtylyga täsiri siňdiriş, dargamak, şöhlelenmek we floresan ýaly dört kategoriýa bölünip bilner. Eger ýaýramak aýrylsa, ýagtylygyň biologiki aralyk dokuma esasan siňdiriş bilen dolandyrylýar.Lightagtylyk käbir aç-açan maddalara (gaty, suwuk ýa-da gazly) aralaşanda, ýagtylygyň intensiwligi käbir belli ýygylyk komponentleriniň maksatly siňdirilmegi sebäpli ep-esli azalýar, bu ýagtylygyň maddalar tarapyndan siňdirilmegi hadysasydyr.Bir maddanyň näçe ýagtylyk siňdirýändigi, optiki dykyzlygy diýlip hem atlandyrylýar.
Lightagtylygyň ýaýramagynyň ähli prosesinde materiýa boýunça ýagtylygyň siňdirilişiniň shemasy, materiýa tarapyndan sorulýan ýagtylyk energiýasynyň mukdary, ýagtylygyň intensiwligi, ýagtylyk ýolunyň aralygy we ýagtylygy siňdiriji bölejikleriň sany üç faktor bilen proporsionaldyr. ýagtylyk ýolunyň kesişmesi.Birmeňzeş materialyň kömegi bilen, kesişýän ýerdäki ýeňil ýol sany ýagtylygy siňdiriji bölejikler, birligiň göwrümine ýagtylyk siňdiriji bölejikler hökmünde kabul edilip bilner, ýagny material sorujy ýeňil bölejikleriň konsentrasiýasy, lambert piwo kanunyny alyp biler: material konsentrasiýasy hökmünde düşündirilip bilner we optiki dykyzlygyň birligi göwrümine optiki ýoluň uzynlygy, material sorujy ýagtylygyň material sorujy ýagtylygyň tebigatyna jogap bermek ukyby. Başgaça aýdylanda, şol bir maddanyň siňdiriş spektriniň egriniň görnüşi birmeňzeş we mutlak ýagdaýy siňdiriş derejesi diňe dürli konsentrasiýa sebäpli üýtgär, ýöne otnositel ýagdaýy üýtgemez.Siňdiriş prosesinde maddalaryň siňdirilmegi hemmesi bir bölümiň göwrüminde bolup geçýär we siňdiriji maddalar biri-biri bilen baglanyşykly däl, floresan birleşmeler ýok we serişdäniň häsiýetlerini üýtgetmek hadysasy ýok; ýagtylyk radiasiýasy.Şonuň üçin N siňdiriş komponentleri bilen çözgüt üçin optiki dykyzlyk goşundydyr.Optiki dykyzlygyň goşulmagy garyndylarda sorujy komponentleriň mukdar ölçegi üçin nazary esas berýär.
Biologiki dokuma optikasynda 600 ~ 1300nm spektral sebite adatça "biologiki spektroskopiýanyň penjiresi" diýilýär we bu topardaky yşyk köp belli we näbelli spektral terapiýa we spektral diagnoz üçin aýratyn ähmiýete eýe.Infragyzyl sebitde suw biologiki dokumalarda agdyklyk edýän ýagtylyk maddasyna öwrülýär, şonuň üçin ulgam tarapyndan kabul edilen tolkun uzynlygy maksatly maddanyň ýagtylyk siňdiriş maglumatyny has gowy almak üçin suwuň siňdiriş derejesinden gaça durmalydyr.Şonuň üçin 600-950nm ýakyn infragyzyl spektr aralygynda, ýagtylyk siňdiriş ukyby bolan adam barmak uç dokumasynyň esasy düzüm bölekleri ganda suw, O2Hb (kislorodlanan gemoglobin), RHb (gemoglobiniň azalmagy) we periferiýa deri melanin we beýleki dokumalardyr.
Şol sebäpden, zyňyndy spektriniň maglumatlaryny seljermek arkaly dokumada ölçeljek komponentiň konsentrasiýasy barada täsirli maglumatlary alyp bileris.Şonuň üçin O2Hb we RHb konsentrasiýalarymyz bolanda, kislorodyň doýgunlygyny bilýäris.Kislorod bilen doýmak SpO2gandaky kislorod bilen baglanyşykly kislorodlanan gemoglobiniň (HbO2) mukdary, baglaýjy gemoglobiniň (Hb) göterimi, gan kislorod impulsynyň konsentrasiýasy göterimi bolup durýar, näme üçin impuls oksimetri diýilýär?Ine täze düşünje: gan aýlanyş mukdary impuls tolkuny.Her bir ýürek siklinde ýüregiň gysylmagy, gan damarlarynyň diwaryny giňeldýän aorta köküniň gan damarlarynda gan basyşynyň ýokarlanmagyna sebäp bolýar.Munuň tersine, ýüregiň diastoly aorta köküniň gan damarlarynda gan basyşynyň düşmegine sebäp bolýar, bu bolsa damar diwarynyň gysylmagyna sebäp bolýar.Cardürek sikliniň yzygiderli gaýtalanmagy bilen, aorta köküniň gan damarlarynda gan basyşynyň yzygiderli üýtgemegi, onuň bilen baglanyşykly aşaky damarlara we hatda tutuş arterial ulgamlara geçiriler we şeýlelik bilen üznüksiz giňelmegi we gysylmagyny emele getirer. arterial damar diwary.Heartüregiň wagtal-wagtal urmagy, arteriýa ulgamynyň hemme ýerinde gan damarlarynyň diwarlary bilen öňe süýşýän aortada impuls tolkunlaryny döredýär.Her gezek ýürek giňelip, şertnama baglaşylanda arterial ulgamdaky basyşyň üýtgemegi döwürleýin impuls tolkunyny döredýär.Bu impuls tolkuny diýýäris.Impuls tolkuny ýürek, gan basyşy we gan akymy ýaly köp fiziologiki maglumatlary görkezip biler, bu adam bedeniniň belli bir fiziki parametrlerini invaziv däl kesgitlemek üçin möhüm maglumatlary berip biler.
Lukmançylykda impuls tolkuny adatça basyş impuls tolkunyna we ses impuls tolkunyna iki görnüşe bölünýär.Basyş impuls tolkuny esasan gan basyşynyň geçişini, ses impulsynyň tolkuny bolsa gan aýlanyşynyň döwürleýin üýtgemelerini aňladýar.Basyş impulsynyň tolkuny bilen deňeşdirilende, göwrümli impuls tolkunynda adam gan damarlary we gan akmagy ýaly has möhüm ýürek-damar maglumatlary bar.Adaty gan akymynyň impuls tolkunyny winwaziw däl kesgitlemek, fotoelektrik göwrümli impuls tolkunynyň yzarlanmagy arkaly gazanylyp bilner.Bedeniň ölçeg bölegini ýagtylandyrmak üçin belli bir ýagtylyk tolkuny ulanylýar we şöhle şöhlelendirilenden ýa-da geçenden soň fotoelektrik datçigine ýetýär.Alnan şöhle göwrümli impuls tolkunynyň täsirli häsiýetli maglumatyny alyp barar.Ganyň göwrümi ýüregiň giňelmegi we gysylmagy bilen wagtal-wagtal üýtgäp durýandygy sebäpli, ýürek diastoly, ganyň mukdary iň kiçi, ýagtylygyň gany siňdirilende, datçik ýagtylygyň iň ýokary intensiwligini kesgitledi;Heartürek gysylanda ses iň ýokary we datçik tarapyndan kesgitlenen ýagtylyk intensiwligi iň pesdir.Göni ölçeg maglumatlary hökmünde gan akymynyň impuls tolkuny bilen barmaklaryňyzyň ujuny invaziv däl kesgitlemekde spektral ölçeg meýdançasyny saýlamak aşakdaky ýörelgelere eýermelidir.
1. Gan damarlarynyň damarlary has köp bolmaly we gemoglobin we ICG ýaly täsirli maglumatlaryň spektrdäki umumy material maglumatdaky paýy gowulaşmalydyr.
2. Ses impulsynyň tolkun signalyny netijeli ýygnamak üçin gan akymynyň sesiniň üýtgemeginiň aýdyň aýratynlyklary bar
3. Gowy gaýtalanma we durnuklylyk bilen adam spektrini almak üçin dokumanyň aýratynlyklary aýratyn tapawutlara az täsir edýär.
4. Spektral kesgitlemäni amala aşyrmak aňsat we stres duýgusy sebäpli ýüze çykýan ýürek urşunyň çaltlygy we ölçeg ýagdaýy ýaly päsgelçilik faktorlaryndan gaça durmak üçin mowzuk tarapyndan kabul edilmegi aňsat.
Adamyň elindäki gan damarlarynyň paýlanyşynyň shemasy, goluň ýagdaýy impuls tolkunyny kesgitläp bilmeýär, şonuň üçin gan akymynyň impuls tolkunyny kesgitlemek üçin amatly däl;Bilek radial arteriýanyň golaýynda, basyş impulsynyň tolkun signaly güýçli, deri mehaniki yrgyldy öndürmek aňsat, ses impulsynyň tolkunyna goşmaça deriniň şöhlelendirme impulsynyň maglumatyny göterýän kesgitleme signalyna sebäp bolup biler, takyk kesgitlemek kyn ganyň göwrüminiň üýtgemeginiň aýratynlyklaryny häsiýetlendirmek, ölçeg ýagdaýy üçin amatly däl;Palma umumy kliniki gan çyzýan ýerleriň biri bolsa-da, süňki barmakdan has galyň we diffuz şöhlelendirme arkaly ýygnanan palma göwrüminiň impuls tolkunynyň amplitudasy has pesdir.2-5-nji suratda palma gan damarlarynyň paýlanyşy görkezilýär.Surata syn etmek bilen, barmagyň öň tarapynda adam bedenindäki gemoglobiniň düzümini netijeli görkezip bilýän köp kapilýar torlaryň bardygyny görmek bolýar.Mundan başga-da, bu ýagdaý gan aýlanyşynyň göwrüminiň üýtgemeginiň aýdyň aýratynlyklaryna eýedir we ses impulsynyň tolkunynyň iň gowy ölçeg ýagdaýydyr.Barmaklaryň myşsa we süňk dokumalary birneme inçe, şonuň üçin fon päsgelçilik maglumatlarynyň täsiri az.Mundan başga-da, barmagyň ujuny ölçemek aňsat we predmetiň hiç hili psihologiki ýüki ýok, bu durnukly ýokary signal-ses gatnaşygy spektral signalyny almak üçin amatly.Adam barmagy süňkden, dyrnakdan, deri, dokuma, wena gany we arterial gandan durýar.Lightagtylyk bilen täsirleşende, barmak periferiýa arteriýasyndaky ganyň mukdary ýürek urmagy bilen üýtgeýär we optiki ýol ölçeginiň üýtgemegine getirýär.Beýleki komponentler ýagtylygyň tutuş prosesinde hemişelik bolsa.
Barmagyň ujunyň epidermisine belli bir tolkun uzynlygy ulanylanda, barmak iki bölek ýaly garyndy hökmünde kabul edilip bilner: statiki materiýa (optiki ýol hemişelik) we dinamiki materiýa (optiki ýol göwrümi bilen üýtgeýär) material).Lightagtylyk barmaklaryň dokumasy tarapyndan siňdirilende, iberilen ýagtylyk fotodetektor tarapyndan kabul edilýär.Sensor tarapyndan ýygnalan ýagtylygyň intensiwligi, adam barmaklarynyň dürli dokuma bölekleriniň siňdirilmegi sebäpli ýüze çykýar.Bu häsiýete görä, barmak ýagtylygynyň siňdirilişiniň ekwiwalent modeli döredildi.
Amatly adam:
Barmak impulsynyň oksimetriÇagalar, ulular, garrylar, koronar ýürek keseli, gipertoniýa, giperlipidemiýa, beýni trombozy we beýleki damar keselleri we demgysma, bronhit, dowamly bronhit, öýken ýürek keseli we beýleki dem alyş keselleri bilen baglanyşykly ähli ýaşdaky adamlar üçin amatlydyr.
Iş wagty: Iýun-17-2022
